Rekli su

Akademik Čedo Vuković inspirisan pjevanjem vokalne grupe “Harmonija” napisao je i posvetio ovoj grupi pjesmu “Kad zapjeva Harmonija”.

 

 

 

 

Kad zapjeva “Harmonija”

Kad zapjeva budvanska “Harmonija”,
iz morske pjene izvija se Skočiđevojka
i nad valima lebdi primorkinja vila –
uz lahor jednogrlice pitaju:

Ej, divotna sestro, plava Harmonijo,
kćeri Aresa i Afrodite,
što te mitska priča s Kadmom uzida
u temelje budvanskog grada,
otkud tebi to čudesno ime?

Kad zapjeva budvanska “Harmonija”
iz mita se helenskog uzdiže
zapjev plavokose Harmonije:

U pradoba plamno, u zoru svijeta,
nad haosom tavnim zračje trjumfuje.
Preko zjapa grdnog i ognjeva mržnje
mostovi se viju – sedmobojne duge.

H a r m o – kola i krug i sklad u kosmosu,
h a r m o – krug i kolski točak iz Mikene,
h a r m o – krug i složne sile podnebesja –
i rodi se moja riječ – h a r m o n i j a!

Kad zapjeva budvanska “Harmonija”
ona biva sestra svojega imena.
I pokrenu se horski krugovi svjetlosti
i vječno budna riječ – harmonija –
zaiskri u stihovima Homera i Pindara
i Sapfe, okružene glasovima muza,
pa sve odlijegne u stihu Njegoševom:
Gromovi su Lovćenu muzika” …
I gle, h a r m o n i j a skladno prožima
sve živo i neživo i maštu visina.
I krug je svemu i krug sve je.
I krug je svekružje kao oko naše
i u oku svijet i u oku zjena
i u zjeni zrak i u zraku suza
i u suzi rosa – radosno cvjetanje…

Kad zapjeva budvanska “Harmonija”,
shori se čisti oktet sveprirodni –
iz mita i ljepote, iz sna i ljubavi.

Kad zapjeva “Harmonija”,
skladno se oglase masline, breze i palme
i visine gorja,
skladno se odazovu orhideje, žukve i ruže
i gibanje morja.

Kad zapjeva “Harmonija”,
skladno zablista cvjetni oktet prirode
i stasite Budve i primorja.

Ej, kad zapjeva “Harmonija”!

***

Budvnska Ženska vokalna grupa „Harmonija“ neguje različite stilove pevanja primernom urbanom stilu primorja. Kao deo tradicije i kuluture primorja, kojima Budvani pripadaju, Budvanke iz „Harmonije“, poput Marije Šumić, znaju i izvode takozvane dalmatinske pjesme. I u prvoj polovini 20. veka, kao i u sadašnjoj praksi, ove su pesme bile obavezan deo muziciranja ovog dela Jadrana. U zavisnosti od godišnjeg doba, Budvani su se šetali zimskim i letnjim korzoom. Zimski korzo je, na primer, bio od Vrata od grada pa do crkve i onda opet natrag do mesta polazišta. Šetajući se, mladi Budvani su se, čak i samo pogledima, udvarali. S obzirom na to da im pogledi nisu bili dovoljni, a dalji kontakt strogom tradicijom zabranjen od strane roditelja, mladi su se dovijali na razne načine. Tako je, poput svih ostalih primorskih gradova s ove strane Jadrana, udvaranje bilo osmišljeno i pesmom, često u Budvi nazivanom i serenada. Iz tog razloga je Budva uvek imala svoju klapu, podrazumevajući pod tim nazivom neformalnu grupu pevača-amatera, sastavljenu od muzikalnih meštana i to ne samo od mladića stasalih za ženidbu, već i njihovih starijih sugrađana. Kako to u narodu obično biva, i Budvani su ove pesme učili od starijih generacija, ili, kako sami kažu, od one mladosti koja je pred nama bila.

Pored navedenih tradicionalnih pesama, „Harmonija“ neguje i prezentuje nove pesme, nastale u istom, urbanom stilu primorskog muziciranja, koje većinom potpisuje njihova voditeljica, Mirijana Pajović. Pod time se podrazumeva višeglasno, ponekad i sotto voce homofono pevanje. Njime je rimovanim dvostihovima ili u katrenima opevana najčešće ljubav (prema osobi, ali i rodnom kraju, budvnskom i primorskom). Mirijana Pajović je veoma svesna i važnosti muzičkog nasleđa kraja u kojem živi i radi, tako se posebno posvećuje i obradi narodnih pesama. Posebno je u tome inspiriše jedan deo paštrovskih pesama, poput pesme Primorkinja konja jaše (kompakt-disk More Ljubavi, snimljen 2001. godine). Ova je pesma u njenom aranžmanu toliko popularna u Crnoj Gori, da doživljava ne samo brojna izvođenja drugih muzičara, već oni često ovu obradu doživljavaju kao deo tradicije, ne navodeći, nažalost, Mirijanu Pajović kao autora obrade čini u stilu klapske šansone, kojeg konstatuje u repertoaru hrvatskih klapa etnomuzikog dr Jakša Primorac (2008), a koji je i inače veoma popularan u muziciranju crnogorskih klapa.
Svojim brojnim pesmama koje „Harmonija“ ima na svom repertoaru, a zatim, i odnosom punog ljubavi i entuzijazma prema muzičkom nasleđu svoga zavičaja, Budvanke okupljene u ovoj grupi nesumnjivo zauzimaju veoma značajno mesto u očuvanju, prenošenju i razvijanju muzičke kulture ovog grada.

dr Zlata Marjanović
etnomuzikolog iz Pančeva

***

PRIGODNI GOVORI POVODOM JUBILEJA 30 GODINA POSTOJANJA
I RADA ŽVG „HARMONIJA“ (BUDVA, 25.11.2013)

Čast mi je večeras što ću ispred Ženske vokalne grupe „Harmonija“ pozdraviti predsjednika opštine gospodina Lazara Rađenvića sa saradnicima, odbornike našeg lokalnog parlamenta, predstavnike javnih ustanova i drugih privrednih subjekata sa područja naše opštine, gospodina Nikšu Čučića, dirigenta Crkveno-pjevačkog zbora „Sveti Tripun“ kotorske bazilike i katedrale, gospođicu Danijelu Nikolić, dirigenticu Crkvenog hora „Sveti Jevstatije Prevlački“ iz Budve, krug vjerskih zajednica, nevladinih organizacija i predstavnike sredstava javnog informisanja. Poseban pozdrav za dame koje su prestale pjevati u „Harmoniji“, a i za sve vas poštvani prijatelji koje je u prostorije Akademije znanja i večeras dovela želja da po ko zna koji put čujete našu „Harmoniju“.

Uvažene dame i gospodo, jubileji su zaista posebni događaji, vrate nas u prošlost, podsjete nas koliko je nešto istovremeno i konstantno i prolazno. Tada zastanemo makar na trenutak, sagledamo pređeni put, ali vidimo istovremeno i priliku i šansu za nove projekte. „Harmonija“ je sa nama punih trideset godina, i ako vratimo sjećanje na sva kulturna dešavanja u našoj opštini, čućemo glasove članica „Harmonije“ i oko Crvene komune, i oko Spomen doma Reževići, zidina Starog grada, Moderne galerije, trga između „Avale“ i „Mogrena“, Citadele, Santa Marije. One pjevaju o nama, pjevaju o Budvi, Svetom Stefanu i Petrovcu. Prepoznavši bogatstvo našeg melosa i svu ljepotu koja zaslužuje da bude opjevana, one su svoje stvaralaštvo usmjerile upravo na sve ono što naš kraj čini posebnim.

Veoma je važno, složićemo se, da se autentičnost u kulturi očuva i zaštiti. Duh naroda se malo gdje osjeća kao u muzici. Koliko nam je od značaja da se upravo to u ovom vremenu globalizacije očuva, toliko je važno da znamo da treba na tome reći hvala „Harmoniji“. „Harmonija“ se pobrinula da se na najljepši način od zaborava sačuva dio muzičke kulture našeg podneblja. Sačuvane su paštrovske pjesme, svadbene, uglavnom, poput Primorkinje, O, jelova goro, Sitan kamen. U prelijepim haljinama, kao i stilizovanim nošnjama crnogorskim i paštrovskim, koje su za članice dizajnirale crnogorske modne kreatorke Ljiljana Popović Bobot i Jelena Đukanović. Od 2009. godine često i preko talasa naše RTCG, gostuje „Harmonija“ u naše domove sa 18 spotova snimljenih u našoj opštini.

Uvijek razdragane, gdje god da nastupaju, izvan naše opštine (a svuda su dočekane s uvažavanjem i rado viđene), poručuju „najljepše su pjesme svome gradu dali“. Kažu „dođi u Budvu, dođi u Miločer“, pjevaju „ima jedan gradić pored mora“.
Na repertoaru „Harmonije“ je i duhovna muzika. Članice pjevaju u Crkvenom horu „Sveti Jevstatije Prevlački“ u Budvi i Crkveno-pjevačkom zboru „Sveti Tripun“ u Kotoru. Zatim, tu su i horske kompozicije, iz popularkih opera, starogradske, izvorne pjesme. Ipak, najveći dio repertoara čine kompozicije za koje je muziku i tekst napisala gospođa Mirijana Pajović, umjetnički rukovodilac vokalne grupe od njenog osnivanja.

Poštovani prijatelji, ja večeras ovdje želim da kažem da je „Harmonija“ tri decenije opstala upravo zahvaljujući entuzijazmu gospođe Mirijane i svih članica, posebno članica koje su sa Mirijanom bile od samog početka, ali i vas, zaljubljenika u njihovu muziku u našoj opštini, ali i onih izvan nje. Za trideset godina ljubavi koje je „Harmonija“ posvetila svojoj opštini, priređeno je i ovo divno veče. Hvala svima koji su uz „Harmoniju“ bili svih ovih godina, vama i onima koji večeras nijesu sa nama. Budimo uz naše dame i narednih godina. I neka dođe još novih članica. I neka od „Harmonije“ uvijek potiču najljepše pjesme o našoj opštini. I neka nikada ne prestane da pjeva budvanska „Harmonija“!

Branka Medin Stanić
predsjednica ŽVG „Harmonija“

*

“Soko leti”, “O, jelova goro”, “Primorkinja”, “Sitan kamen”…samo su neke od mnogobrojnih pjesama koje izvode članice ženske klape iz Budve. Nema pravog Budvanina niti Budvanke a da ne zna sve izvorne pjesme koje one interpretiraju. One čuvaju od zaborava naše muzičko blago, pa su samim time i one naše bogatstvo. Ne postoji turista kojeg nije oduševio njihov nastup, za njih je to velika atrakcija – ljudi ih slikaju, snimaju, a neki čak i pjevuše sa njima. Imaju divno ime, grupa se zove ,,Harmonija” i one ga dostojanstveno i zasluženo nose. Njih desetak funkcionišu kao jedna porodica. Obožavam da budem u njihovom društvu, od okupljanja prije početka programa, pa sve do onog trena kad krenemo svojim kućama opčinjeni skladom tih lijepih glasova.

Svakog puta nadmaše same sebe i u tome, zapravo, i jeste njihova čar. Te šarmantne dame uvijek iznova zvuče sve bolje i sve ljepše. Moje prijateljice, starije su od mene samo po godinama, ali po duhu nikako-konstanstno su vedre i razigrane! Ove godine te drage gospođe i dame slave tridesetogodišnjicu svog umjetničkog rada i ja im, kao mladi ljubitelj i jedan od najvjernijih slušalaca, taj dan od velikog značaja srdačno čestitam sa željom da nas uveseljavaju još mnogo godina…

Miloš Boreta,
ljubitelj Ženske vokalne grupe “Harmonija”

*

Drage i poštovane dame, članice i upravo budvanske klape „Harmonija“!
U ime Udruženja Paštrovića i prijatelja Paštrovića u Beogradu „Drobni pijesak“ prenosim vam iskrene čestitke za dugotrajan uspjepšan rad kojim na visokom umjetničkom nivou bogatite naš svakodnevni i kulturni ambijent.
Saradnja „Harmonije“ i „Drobnog pijeska“ je, na obostrano zadovoljstvo, duga i plodotvorna. Ona predstavlja lijepo i kreativno iskustvo, s obzirom na to da dijelimo zajedničku misiju afirmacije i širenja autohtonih, ali i univerzalnih kulturnih vrijednosti. Pomenuto nas čini prepoznatljivim i osobenim, ali i nameće obavezu odgovornosti i istrajnosti ka ovom plemenitom cilju.
Sa željom da vaši umjetnički i stvaralački dometi budu beskrajni, srdačno vas pozdravljam i, još jednom, punog srca čestitam!

Dušan Medin
sekretar Udruženja Paštrovića i prijatelja Paštrovića
u Beogradu „Drobni pijesak“

***

LJUBAV SI OD MENE KRILA

Ljetnje priče oživljavam, sjećajm ih se uvijek rado;
I posvuda što ja vidim: lice tvoje, nježno, mlado.
Zbog tvojijeh lumbrelina ostah i bez takulina…
I, ne žalim, vilo, život za te dati, od milina.
Ljubav si od mene krila, dariva mi pogled drag…
Jesi li me ikad snila, to bi znao sami vrag!
Ali znam da često plačeš, gorke suze bolno liješ;
Da faculet vjerno čuvaš, njime oči vlažne brišeš!
Sjetiš me se češće sada, dok po moru mlađan brodim
,,Harmoniju“ slušaš sama na mjestima našim mnogim…
I ta klapa, stara, ženska, tebi nadu ulijeva:
Zima hladna prođe brzo; ljeto sreće svako snijeva!
Rekla si mi još i onda: ,,bez Budve da sreće nema“,
I da tužna si odavno što te majka drugom sprema.
A pamtim i riječi one koje mene strašno bole:
,,Marinera nevjerna đevojke ne vole“!
Zaboraviti ja ne mogu suzu tvoju pošlu, vrelu,
Kad na rastanku ti me viđe u mornarskom odijelu.
Mislim na te, stalno, dušo, na dalekom moru sinjem,
Pjesmu ovu sjetnu pjevam da leti do naše rive!

Miloš Boreta
ljubitelj ŽVG „Harmonija“

***

„Ženska vokalna grupa „Harmonija“ je 12 godina učila da pjeva i tek poslije 12 godina snimila svoj prvi album, a današnji pjevači prvo snime album, pa tek onda uče da pjevaju“.

Miodrag – Miki Jevremović
legenda zabavne muzike Ex-Yu na promociji prvog „Harmonijinog“ albuma

***

„Članice „Harmonije“ predstavljaju najljepši buket ruža ubranih iz prelijepih budvanskih vrtova.“

Miodrag Vugdelić
dugogodišnji predsjednik KUD-a „Kanjoš“